نوسانات قیمت دلار همواره بر بازارهای مختلف از جمله بازار مسکن تاثیر گذاشته است. قیمت مسکن نیز همراه با دلار طی بازه‌های زمانی مختلف رشد کرده، با این حال روند قیمتی مسکن در سال جاری مسیر متفاوتی را طی کرده است. بررسی میانگین قیمت هر متر مسکن در ماه‌های مختلف و مقایسه آن با تغییرات نرخ ارز نشان می‌دهد بازار ملک از رشد دلار عقب مانده و قیمت دلاری مسکن در ماه‌های پایانی سال کاهشی بوده است. این به معنای کاهش شتاب رشد قیمت مسکن در برابر رشد سریع قیمت دلار است و خبر از شکست بازار مسکن در برابر بازار ارز می‌دهد و سیگنال افزایش قیمت مسکن را ارسال می‌کند.
درحالی که چالش مسکن به یکی از اصلی ترین مسایل کلان کشور تبدیل شده، به نظر می رسد باید با مروری بر تجربه های موفق جهانی به این پرسش پاسخ داد که دیگر کشورها برای مهار این چالش؛ بخصوص برای اقشار کم درآمد چه کرده اند.
سیاستگذار مسکن در فرانسه و انگلیس ۷ راهکار برای انجمادزدایی از املاک «بسیار قدیمی، فرسوده و رهاشده» به اجرا درآورده که شامل یکسری ابزارهای تنبیهی برای مالکان و تشویقی برای سرمایه‌گذاران است. تعداد املاک متروک در اروپا بسیار افزایش پیدا کرده و در مقابل، بحران «مسکن مورد نیاز برای دهک‌های کم‌درآمد» نیز به اوج رسیده است. خانههای بالای یک قرن ساخت که مالکان آنها را رها کرده‌اند، «متروک» تلقی می‌شوند. مالکان این املاک مشمول نرخ‌های چندبرابری مالیات سالانه و فروش شده‌اند. دولت و شهرداری در پایتخت‌‌‌های انگلیس و فرانسه برای کاهش تعداد «خانههای قدیمی رهاشده» در شهر از یک‌‌‌سو و افزایش «عرضه مسکن به بازار» از سوی دیگر از دو ابزار «مالیات و پروانه» بهره می‌‌‌برند.
برخی از فعالان بازار مسکن معتقدند به دلایلی همچون رکود معاملات، کاهش بازده سرمایه و اثرپذیری منفی بازار مسکن از متغیرهای سیاسی، سال ۱۴۰۴ برای بازار ملک نمی‌تواند با رونق همراه باشد و دست کم در نیمه اول سال آینده انتظار رشد قابل توجه خرید و فروش‌ها و تورم سنگین این حوزه دور از ذهن است.
عملکرد اقتصادی استان‌ها در برنامه بازآفرینی شهری با ارزیابی ۹ شاخص کلیدی مانند جذب اعتبارات، پیشرفت پروژه‌ها و کاهش بافت‌های فرسوده بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که استان‌های خراسان رضوی و هرمزگان با تحقق بیش از ۶۰ درصد شاخص‌ها در این زمینه موفق‌تر از دیگر استان‌ها بوده‌اند. برخی استان‌ها نیز با مشکلاتی در جذب منابع و اجرای پروژه‌ها روبرو هستند.
ادعای فراوانی زمین برای ساخت مسکن مدتی است از سوی افراد مختلف مطرح می‌شود؛ اما آیا واقعا چنین است؟ فارغ از جهت‌‌‌گیری‌‌‌های سیاسی، ما با نگاهی اقتصادی و فنی برخی شواهد حاصل از پژوهش‌‌‌های علمی و آماری را که نشان‌دهنده نادرستی و حتی وارونگی ادعای رفع مشکل با الحاق اراضی است، مطرح می‌‌‌کنیم و امیدواریم نمایندگان به آن توجه کنند.
حسین عبده‌تبریزی وضعیت کنونی بازار مسکن که بالای ۸۰درصد خانوارها امکان خرید و حتی اجاره را از دست داده‌اند، «بحران بی‌سابقه در ۴۰سال اخیر» توصیف می‌کند. او معتقد است، بخش مسکن در شرایط بن‌بست قرار دارد و در عین حال نسخه‌های جهانی مسکن‌اجتماعی و مسکن‌حمایتی نیز در این وضعیت کار نمی‌کند. عبده‌تبریزی در عین حال توصیه‌هایی خطاب به سیاستگذاران دارد.
آنطور که فعالان صنعت ساختمان در نظرسنجی شامخ اعلام کرده‌اند موجودی مواد اولیه، استخدام نیروی انسانی، فروش کالاها و خدمات و میزان سفارشات جدید مشتریان در بهمن امسال نسبت به ماه قبل کاهش داشته و در سوی مقابل قیمت مواد اولیه افزایشی بوده است. این گزارش از ادامه فاز رکودی در بازار مسکن حکایت دارد.
متولی نوسازی بافت‌های فرسوده برای قفل‌گشایی از «تامین مالی جریان ضعیف ساخت‌وساز» طرح خرید دیجیتالی ملک را در دستورکار قرار داده است. براساس این طرح «دارایی زمین» به دارایی رمزنگاری‌شده تبدیل می‌شود؛ به‌طوری‌که متقاضیان خرید مصرفی و حتی سرمایه‌ای ملک با خرید توکن‌ها می‌توانند وارد این بازار شوند.
آمار گویای آن است که طی ۹ ماهه سال جاری بخش مسکن در مقایسه با دیگر بخش‌ها کمترین میزان سرمایه را به خود جذب کرده و رشد این بخش از ۳.۶ درصد سال گذشته، هم‌اکنون صفر شده است.
به گزارش روابط عمومی انجمن انبوه سازان مسکن و ساختمان آذربایجان شرقی به نقل از ایلنا، روح الله اکبری در جمع خبرنگاران با بیان اینکه ساخت یک میلیون و ٩٠٠ هزار واحد نهضت ملی مسکن آغاز شده است، اظهار داشت: طبق گزارش دیوان محاسبات پروژه مسکن اقدام ملی در دولت گذشته را با ١٢ درصد پیشرفت فیزیکی به این دولت تحویل دادند و کار ساخت کمتر از ٣٠٠ هزار واحد مسکونی آغاز شده بود.
وی ادامه داد: میزان پیشرفت ١٢ درصدی با موضوع شروع علمیات ساخت تفاوتی ندارد. یکی از مشکلات ما این است از انجایی که پروژه اقدام ملی طولانی شده، مردم هزینه‌ای دادند و کار هم باید ٢۴ ماهه انجام می‌شد اما به دلیل تاخیر در اجرا با تعدیل مواجه شد. درحالیکه افراد در سال ٩٨ ثبت نام کردند اجرای پروژه پروژه سال ١۴٠٠ بوده که در این مدت تورم سنگینی به این پروژه وارد شده‌است.
دستیار ویژه وزیر راه و شهرسازی در پروژه‌های ملی درباره سوال ایلنا مبنی بر اینکه همین تاخیر در پروژه نهضت ملی مسکن هم دیده می‌شود و این انتقاد به پروژه مسکنی دولت سیزدهم هم وارد است، تاکید کرد: تفاوتی ندارد که این آسیب به پروژه‌ها در چه دولتی وارد می‌شود و باید تلاش کنیم این آسیب را به حداقل برسانیم چراکه در نهایت این آسیب به پروژه و مردم وارد می‌شود.
اکبری تاکید کرد: سیاست ما این است که تنها در شرایطی که زمین آماده است پروژه را علمیاتی کنیم نه اینکه اول از مردم پول بگیریم و قدرت خرید مردم کاهش پیدا کند و بعد از آن پروژه را شروع کنیم.
وی گفت: طبق وعده داده شده قرار بر این بود که ٨٠٠ هزار واحد از واحد‌های نهضت ملی مسکن در روستاها ساخته شود که در حال حاضر علمیات اجرای ٣٨٠ هزار واحد آغاز و ١٩٠ هزار واحد به مردم تحویل شده‌است و از طرح عقب نیستیم.
دستیار ویژه وزیر راه و شهرسازی افزود:در پروژه‌های ملی در مقایسه با عمرانی‌ترین دولت یعنی دولت نهم و دهم، در بحث پروژه مسکن در دولت اول زمین‌ها آماده شد و در دولت دهم شروع علمیات ساخت بود.
وی در پاسخ به سوال دیگر ایلنا مبنی بر اینکه منظور شما این است که علمیات اجرایی نهضت ملی مسکن هم در دولت چهاردهم آغاز خواهد شد؟ تاکید کرد: نمی‌گویم علمیات اجرایی در دولت بعدی آغاز می‌شود،. منظور این است که علمیات اجرایی پروژه را از همان ابتدا و فرآیند تامین زمین ببینید. وعده ساخت ۴ میلیون مسکن قابل تحقق است اما زمان اجرای پروژه را از زمان تملک زمین باید دید نه اینکه از آغاز ساخت.
وی افزود: درباره مسکن مهر در اواخر پروژه ٨۵٠٠ هکتار زمین نیاز شد که الحاق انجام شد اما در این دولت تا به امروز ۵١ هزار هکتار زمین تامین شده است که این فرایندی داشته است. در حال حاضر نه تنها اراضی تامین شده بلکه ساخت یک میلیون و ٩٠٠ هزار واحد را هم آغاز کرده‌ایم. عرف مدت زمان ساخت ٢۴ ماهه است اما از آنجایی که تامین مالی از طریق آورده مردمی به ویژه افشار مخاطب هدف این پروژه است، این عدد متفاوت است. البته به عواملی از جمله تعداد طبقات، آورده اولیه بستگی دارد و در برخی از پروژه به ۴ سال هم می‌رسد.
اکبری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه یک میلیون و ٩٠٠ هزار واحد در حال ساخت به چه میزان اعتبار و آورده مردمی نیاز دارد و چه زمانی به مردم تحویل داده می‌شود، اظهار داشت: میانگین این پروژه‌ها ١١٠ متر و قیمت ساخت آنها برای هر متر مربع به طور میانگین ١٠ میلیون تومان در نظر گرفته شده‌است.البته قیمت بستگی به سال شروع و خاتمه پروژه دارد. و ممکن است برخی از پروژه‌ها با قیمت هر متر مربع ۵ میلیون تا ٧ میلیون تومان شروع شده باشند و برخی ها هم با ١٠ میلیون تومان شروع و با ١٢ میلیون تومان تمام شوند.
دستیار ویژه وزیر راه و شهرسازی در پروژه های ملی گفت: عزم دولت این است که در وعده مسکنی رییس جمهور حتما محقق شود .