به گزارش روابط عمومی انجمن انبوه سازان مسکن و ساختمان آذربایجان شرقی، افزایش بهای مسکن چنان بر روی اجاره مسکن تاثیر گذاشته که رکورد تورم اجاره‌بها در ۱۲ سال اخیر را شکسته و به رقم ۳۷درصد رسیده است.
بیت‌الله ستاریان، رئیس سابق اتحادیه مشاوران املاک در گفت‌وگویی به ابعاد این موضوع پرداخته و گفته ما از ۲۰ سال قبل می‌گفتیم که در بحث مسکن دچار مشکل خواهیم شد اما دولتها با وعده، بحث مسکن را از سر خود باز کردند. او معتقد است وقتی اقتصاد کلان دچار بیماری است مسکن آن نیز بیمار است و نیاز به یک جراحی اساسی دارد.
*تورم در اجاره‌بها سالانه رکورد ۱۲ سال اخیر را شکسته و به ۳۷درصد رسیده است. فکر می‌کنید دلیل این رکوردشکنی چیست؟
وقتی قیمت مسکن به یکباره بالا برود، آنان که قصد خرید دارند ناامید و ناتوان شده و به سمت اجاره کردن خانه می‌روند و تقاضا برای آن زیاد می‌شود. به این ترتیب شاهد افزایش قیمت ناگهانی و بالای اجاره‌بها هستیم.
*سوال اینجاست که چرا این اتفاق در مهرماه رخ داده است. چون معمولاً فصل تغییر مسکن و جابه‌جایی در تابستان و شهریورماه است...
این روند طی رکود چندماهه‌ای که شاهد آن بودیم، اتفاق افتاده است. این رکود باعث شد خیلی از افرادی که قصد خرید خانه در تابستان را داشتند و اصولاً نمی‌خواستند اجاره‌نشین باشند نتوانند خانه مناسب با قیمت منطقی پیدا کنند. کار به جایی رسیده که افراد نه ملک خود را برای فروش می‌گذارند و نه دیگر کسی توان خرید خانه را دارد و شاید در بهترین حالت بتواند جایی را رهن کند.
این رکود در بازار خرید و فروش مسکن باعث شده تا مردم در پایان تابستان به اجبار به سمت اجاره مسکن بروند و میزان تقاضا برای اجاره در مهر از شهریور چند‌درصد بالاتر برود و رشد کند. از اردیبهشت‌ماه دوره رکود در مسکن شروع شده است و افزایش قیمت‌ها باعث شد معاملات خانه به پایین‌ترین سطح برسد. از خرداد تا شهریور نیز به علت گرانی خانه خیلی از افراد نتوانستند خود را راضی کنند که ملکی را بخرند؛ در نهایت مجبور به اجاره خانه شده‌اند و همین باعث شده در مهر و حتی آبان‌ماه، شاهد بالارفتن تعداد اجاره‌مسکن باشیم. به نظر من مثلاً اگر رکود در بازار مسکن خود را در اسفند نشان می‌داد، بالا رفتن میزان اجاره مسکن خود را زود و احتمالاً در شهریور نشان می‌داد.
*هزینه اجاره مسکن، سهم ۵۰ تا ۷۰ درصدی در مخارج ماهانه افراد را دارد. فکر می‌کنید این روند تا چه زمانی ادامه‌دار خواهد بود و احتمال دارد سهم اجاره‌بهای مسکن باز هم در سبد خانوارها افزایش یابد؟
این را سیاست‌های دولت تعیین می‌کند. ما از ۲۰ سال قبل می‌گفتیم که در بحث مسکن دچار مشکل خواهیم شد و فشار هزینه خرید و اجاره خانه به خانواده افزایش پیدا خواهد کرد اما دولتها همیشه با وعده‌هایی که به مردم می‌دادند بحث مسکن را از سر خود باز کردند و در نهایت به اینجا رسیدیم که به تعداد تقاضای جامعه، کمبود مسکن داشته باشیم. قبلاً آمار نشان می‌داد که حدود ۴۵درصد سهم درآمد خانواده‌ها به بخش مسکن تعلق می‌گرفت اما اکنون در شهرهای بزرگ حتی به صد‌درصد نیز رسیده است. یعنی حقوق کامل یک نفر از زوجین برای پرداخت اجاره مسکن هزینه می‌شود. اگر به حقوق یک کارمند نگاه کنید دقیقاً به اندازه بهایی است که باید برای مسکن اجاره‌ای خود بدهد و این یعنی فرد ۸ ساعت در روز کار می‌کند که پول آن را به صاحبخانه بدهد. متاسفانه کار به جایی رسیده است که برخی در پشت‌بام‌ها و در چادر زندگی میکنند یا به سمت حاشیه شهرها کوچ میکنند و در آینده و با سرعت بالا با کوچ معکوس به شهرهای کوچک مواجه خواهیم بود.
*دولت سیزدهم وعده یک میلیون مسکن در سال را داده که تاکنون عملی نشده است. فکر نمی‌کنید همین روند باعث شود برخی از صاحبان مسکن از اینکه مستاجران دیگر توان خانه‌دار شدن ندارند، سوءاستفاده کرده و اجاره‌بها نیز مانند قیمت خانه هر روز بالاتر برود؟
آنچه در واقعیت وجود دارد این است که مسکن کم است و این را هم دولت می‌داند و هم مردم و اقتصاددانان، پس باید به دنبال راهکار اساسی بود. اگر دولت بخواهد مانند چند سال قبل به صورت دستوری افزایش اجاره‌بها را ۲۰ تا ۳۰درصد اعلام کند، باز هم به نتیجه نخواهیم رسید چراکه دیدیم باز صاحبخانه‌ها به مقداری که می‌خواستند خانه خود را اجاره دادند و به دستور دولت کاری نداشتند چون به‌هرحال این معامله بین دو نفر است و نمی‌توان در آن دخالت داشت. به نظر من واضح بود که این دولت و حتی دولت‌های قبل نمی‌توانند مشکل مسکن را حل کنند زیرا موضوع مسکن را به درستی نشناخته‌اند و به همین دلیل راهکارهای مناسبی ارائه نداده و نمی‌دهند. دیدیم که یک دولت مسکن مهر را تبلیغ می‌کرد و یکی دیگر از مسکن ملی می‌گوید اما همچنان مشکل بسیاری از افرادی که خانه ندارند، حل نشده است. با ساختار اقتصادی‌ای که کشور دارد امکان ندارد دولت بتواند سالی یک میلیون مسکن بسازد درحالی‌که بحث مسکن بخش مهم و عمده‌ای از اقتصاد کلان ما را تشکیل می‌دهد. وقتی اقتصاد کلان دچار بیماری است مسکن آن نیز بیمار است و نیاز به یک جراحی اساسی دارد.
منبع: روزنامه هم میهن